De geboorte van een legende…
De Moto Guzzi 850 Le Mans
werd gepresenteerd tijdens de motorshow van Milaan in november 1975. Het
model was een door ontwikkeling van de V 7 Sport, met het frame
ontworpen door Lino Tonti. Deze constructeur had met zijn bijzondere
interesse voor de motorsport het blok herzien, dat nu opgeboord was tot
850 cc en veel meer vermogen had dan zijn voorgangers. Voor het ontwerp
van dit meesterstuk tekende Paolo Martin. De Le Mans zou een illuster
model blijken dat in vele variaties van 1976 tot 1992 in productie
bleef. De allereerste serie wordt heden ten dage gezien als het grootste
stijl icoon uit de historie van Moto Guzzi.
Model geschiedenis van de 850 Le Mans
De modelontwikkeling van de
850 Le mans loopt parallel met de introductie van de V7 sport in 1971.
Lino Tonti ontwikkelde uit het 700 cc blok een 844 versie, bedoeld voor
fabrieksracers in de klasse boven 700 cc. De naam is afgeleid van race
successen van de vroege prototypes op het circuit Le Mans in Frankrijk.
De 850 Le Mans is de regelrechte afstammeling van de in 1972 in de
Franse Bol D’Or door de fabriek ingezette machines, welke destijds
gereden werden door de bekende gebroeders Ernesto en Vittorio Erambilla
en de equipe Mandracci – Riva. De in 1972 zeer veel indruk makende 850
cc Bol D’Or Guzzi, persoonlijk gecoacht door constructeur LinoTonti,
sloten de beroemde Franse lange afstandsrace op het Bugani circuit in Le
Mans niet winnend af, maar totdat pech toesloeg met valpartijen en
schakelmoeilijkheden, leek het daar 20 van de 24 uur wel op.
Uiteindelijk finishten ze op een verdienstelijke 3e en 6e plaats.
Na 4 jaren van ontwikkeling
is de 850 Le Mans in 1975 klaar voor presentatie aan de pers en
publiek. Het model is zeker vernieuwend. Een klein kuipje rond de
koplamp geeft vooral bescherming aan de klokken. Wie de ontwerper is
geweest van dit meesterwerk is niet alom bekend. In geen van de boeken
over de historie van Moto Guzzi van Ian Falloon, Greg Field of Mario
Colombo worden namen van ontwerpers genoemd. Het ontwerp kwam tot stand
in de tijd dat Moto Guzzi deel uitmaakte van het De Tomaso concern, waar
Paolo Martin als jong ontwerper in dienst was. Hij ontwierp voor Moto
Guzzi onder meer de Moto Guzzi 750S (1973), de 850 Le Mans (1975), de
850 Le Mans II (1977) en de 1000 ID (1975). De frame nummers starten bij
VE 11111 en lopen door tot VE 13040. Maar het is niet zeker dat alle
tussenliggende frame nummers inderdaad werden gebruikt. Volgens Ian
Falloon in zijn boek “Moto Guzzi Sport and le Mans Bible” werden er 219
exemplaren geproduceerd in 1975 en 695 stuks in 1976, waarvan 84 naar
de USA werden geëxporteerd. Dit brengt het totaal aantal van de 850 Le
Mans van de eerste serie op 914 exemplaren.
In tegenstelling tot de V7 sport waren de
cilinders niet voorzien van een Nikasil coating. De kleppen hadden een
grotere afmeting en hogere lift in vergelijking met de 750 S3 en de
zuigers waren hoger om een aanzienlijk hoger compressie verhouding van
10,2:1 te creëren. een andere verandering was de toepassing van een
lichter vliegwiel. De grotere 36 mm carburateurs met acceleratie pomp
waren nu met rubber ringen bevestigd aan het inlaat spruitstuk en
voorzien van open kelken. De uitlaten waren zwart. Het motorvermogen
bedroeg een respectabele 80 pk. Dat maakte een topsnelheid mogelijk van
214 km/u. Voor de Le Mans werden lichtmetalen gietwielen ontworpen.
Bijzonder was het 1,5 zits zadel, geproduceerd door Gaman en gemaakt
uit een zwart rubber foam. De motor was leverbaar in rood en in ijsblauw
metallic.
De Le Mans is uitgerust
met het integraal remsysteem dat op de 750 S3 in 1975 werd
geïntroduceerd. Bij de bediening van de voetrem gaat via een
oliedrukregelaar 70 % van de remkracht naar de linker schijf vooraan
gaat en de overige remdruk naar de schijf in het achterwiel. Dit
intergraal remsysteem had vele voordelen boven conventionele remmen. Bij
remmen veerde de voorvork hierdoor minder in en de motor richtte zich
bij het remmen in een bocht slechts minimaal op. Ook droeg remsysteem
bij aan het voorkomen van het blokkeren van de voorwielen bij het maken
van een noodstop. De Duitse organisatie voor verkeer ADAC kende voor
deze noviteit na twee jaar observatie aan Moto Guzzi in 1977 een
veiligheidsprijs toe.
Over de serie aanduiding
van de 850 Le Mans bestaat verwarring. En dat is begrijpelijk en deels
ingegeven door naamgeving van de fabriek. De 850 Le Mans van de eerste
serie werd gebouwd in 1975 en 1976. In september 1976 werd het model
herzien. De verschillen tussen een eerste en tweede serie 850 Le Mans
waren niet groot, In de tweede serie werd het kunststof achterspatbord
vervangen door een model dat plaats gaf aan een hoekig model
achterlicht, de klokken vonden een plek in een kunststof behuizing en de
km teller had in deze latere serie ook een dagteller. De verchroomde
stuurdelen en het chromen Tomasselli huis van gasgreep moest plaats
maken voor een zwart exemplaren. Het zadel werd 2 persoons. De
knipperlichten kregen nieuwe beugels, waadoor de achterste
knipperlichten verder naar voren en de voorste knipperlichten verder
naar voren kwamen te staan. In het voorspatbord waren voortaan twee
oogjes gemonteerd die de remleidingen geleiden. Tenslotte was de kleur
van voorvork gewijzigd van grijs naar zwart. Voor het modeljaar 1978
werd de 850 Le Mans grondig herzien. Met hulp van de windtunnel werd een
nieuwe tweedelige hoekige kuip ontwikkeld. Het instrumentarium werd
aanzienlijk uitgebreid en ook technisch waren er enkele wijzigingen.
Moto Guzzi noemde dit model de 850 Le Mans II. Zie daar de bron van de
verwarring. De 850 Le Mans tweede serie wordt nu nog wel eens verward
met de 850 Le Mans II. In 1980 wordt de 850 LeMans II opgevolgd door de
850 Le Mans III. Het nieuwe model had tal van stilistische en technische
wijzigingen en zou tot 1984 in productie blijven.
Marktpositie
Bij de introductie was de
850 Le Mans een van de duurste productie machines op de markt, slechts
overtroffen door de MV Augusta 750S. De aanschafprijs was tot het
dubbele van een Japanse 750 motorfiets. In 1976 introduceerde Ducati
zijn 900 SS, zijn meest vergelijkbare concurrent. Vergeleken met de
concurrentie had de 850 Le Mans onmiskenbaar een heel eigen stijl, dat
de motor een unieke positie geeft in de motorfiets historie.
Moto Guzzi 850 Le Mans 1976
Deze motor is van bouwjaar 1976 en werd in 1991 in Italië opgespoord en geïmporteerd door Teo Lamers
uit Nijmegen. Teo Lamers was eigenaar van de grootste Moto Guzzi zaak
in Europa. Door zijn belangstelling voor oudere Guzzi’s importeerde hij
uit Italië naast nieuwe motorfietsen ook menig klassieker naar Nederland
die in binnen en buitenland liefhebbers vonden. De motor verkeerde nog
steeds in goede en originele staat. Destijds was alleen het originele
zadel was vervangen door een niet origineel tweezits zadel. Het is
bekend dat de 850 Le Mans van de eerste serie een zadel had waarvan het
foamzadel geproduceerd door Gaman heel snel scheurde. Volgens Moto Guzzi
‘guru’ Ivar de Gier compenseerde de fabriek de tekortkoming en bood
onder garantie een vervangend – skai overtrokken – zadel aan. Gelukkig
had Ivar zo’n zadel nog liggen en zo kon dit zadel op deze motorfiets
gemonteerd worden. De motorfiets werd nu geheel gerestaureerd en met
veel nieuwe onderdelen opgebouwd. Zo werden uitlaten, alle rubbers en
‘bowden’ kabels vervangen, de carburateur gereinigd en van nieuwe
naalden en sproeiers voorzien, en nieuwe verlichting gemonteerd. Een
kleine deuk in de verder gave tank werd gerepareerd. Frame en tank en
spatborden werden gespoten. Een grote onderhoudsbeurt werd later door TLM Nijmegen
verzorgt waarbij onder andere de kruiskoppeling werd vervangen. De
zoektocht naar een origineel foam zadel leidde jaren later naar Hans
Smid, van wie ik een gebruikt maar gaaf origineel foam zadel mocht
overnemen. De motor verkeert in originele staat met uitzondering van de
toevoeging van de valbeugels aan de cilinders en de chromen rail aan
tussen bevestigingspunt van de schokdemper en het knipperlicht,
afkomstig van de directe voorganger van de 850 Le Mans de 750 S3.
Moto Guzzi 850 Le Mans 1977
Ook van deze motor is de
eerste eigenaar in Italië te vinden. Volgens de originele documenten is
hij op 27 september 1977 verkocht aan een bewoner van Milaan. De motor
werd van eerste eigenaar in 2003 aangekocht in was jaren afwachting van
een restauratie. Ondanks dat de motor slechts 18.000 km had gelopen was
lakwerk en chroomwerk aan herstel toe. Bij deze gelegenheid werden frame
en wielen gepoedercoat en de tank, spatborden, kuip en zijdeksels
opnieuw gespoten. De cilinders bleken nog in uitstekende conditie werden
van nieuwe zuigerveren voorzien. Versnellingsbak en cardan werden
gereinigd en van nieuwe pakkingen voorzien. Een origineel en gaaf kuipje
werd gevonden. Het tweepersoons foam zadel was nog in uitstekende
conditie.
